seria Oeconomica

Wydanie 344(91)2 2018

Oryginalne prace twórcze

PLANY ZAWODOWE STUDENTÓW A AKREDYTACJA NA UCZELNIACH – BADANIE WŚRÓD STUDENTÓW KIERUNKU FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ 

Grzegorz BUCIOR

Abstrakt. Celem artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy planami zawodowymi studentów kierunku finanse i rachunkowość, studiujących na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, a postrzeganiem przez nich działań uczelni polegających na uzyskaniu akredytacji i certyfikacji profesjonalnych podmiotów z branży finansowej. Przy wykorzystaniu badań, polegających przede wszystkim na badaniu ankietowym studentów, formułowane są odpowiedzi na pytania dotyczące postrzegania przez studentów znaczenia certyfikatów i kwalifikacji zawodowych w zależności od swoich planów zawodowych dotyczących w szczególności formy pracy lub wielkości firmy przyszłego pracodawcy. Analiza wyników badania ankietowego pozwala na sformułowanie wniosku, iż studenci planujący pracę w małych i średnich przedsiębiorstwach postrzegają kwalifikacje nadawane przez organizacje międzynarodowe, takie jak ACCA, CIMA czy CFA, jako zbędne w przyszłej pracy zawodowej. Dla tych studentów ponoszenie dodatkowych nakładów na naukę, w zamian za ułatwienia w uzyskaniu zawodowych kwalifikacji, nie jest zasadne. Podstawową konkluzją z przeprowadzonych badań jest wskazówka dla osób konstruujących strukturę programów nauczania oraz treści programowe – celowe jest zróżnicowanie oferty edukacyjnej poprzez umożliwienie studiowania na kierunkach finansowych akredytowanych przez profesjonalne organizacje, jak i bez takiej akredytacji.

WYBRANE PROBLEMY W PROCESIE DYDAKTYCZNYM NA EKONOMICZNYCH KIERUNKACH KSZTAŁCENIA W ODNIESIENIU DO KIERUNKÓW TECHNICZNYCH I ICH WPŁYW NA FUNKCJONOWANIE STUDENTA I ABSOLWENTA W SPOŁECZEŃSTWIE 

Marcin HERNES

Abstrakt. W działalności dydaktycznej nauczyciela akademickiego bardzo istotnym elementem jest obszar nauk oraz kierunki studiów, w których ta dydaktyka jest prowadzona. Mają one wpływ nie tylko na określenie efektów, treści i form kształcenia, ale przede wszystkim na kształtowanie się cech osobowości i zachowanie studenta, zwłaszcza w obszarze jego funkcjonowania w społeczeństwie po ukończeniu studiów wyższych. W niniejszym artykule przedstawiono problematykę analizy procesu dydaktycznego realizowanego na kierunkach ekonomicznych, w odniesieniu do kierunków technicznych.

KALKULACJA KOSZTÓW OSOBOWYCH NAUCZYCIELI AKADEMICKICH 

Zdzisław KES, Olena CHURIUKOVA

Abstrakt. Skuteczne zarządzanie uczelnią publiczną wymaga przetwarzania wielu danych. Rentowność poszczególnych rodzajów działalności jest determinowana przez ich przychody i koszty. Na koszty dydaktyki składają się głównie koszty osobowe (wynagrodzenia plus narzuty na wynagrodzenia) profesorów, adiunktów, asystentów, lektorów i in. Właściwe przetwarzanie danych kosztowych wymaga wdrożenia zaawansowanych metod kalkulacji. W związku z tym celem artykułu jest prezentacja procedury kalkulacji kosztów osobowych nauczycieli akademickich na uczelni publicznej. Procedura umożliwia ustalenie kosztów kształcenia w ramach poszczególnych kierunków studiowania. Na podstawie studium przypadku przedstawiano aspekty funkcjonowania rachunku kosztów, problematyki pozyskania danych potrzebnych do kalkulacji oraz zasad ich przetwarzania. Jako przykład posłużył Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu; dane wykorzystane w modelu kalkulacji pochodziły z roku akademickiego 2016/2017.

FORMY POZYSKIWANIA MATERIAŁÓW DYDAKTYCZNYCH PRZEZ STUDENTÓW KIERUNKU FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ 

Teresa KIZIUKIEWICZ, Kazimiera WINIARSKA

Abstrakt. Korzystanie z materiałów dydaktycznych jest jednym z podstawowych czynników warunkujących samodzielną pracę studentów w zdobywaniu i poszerzaniu wiedzy. Sposoby ich pozyskiwania mogą być różne, przy czym ich wybór wpływa na jakość i efekty procesu uczenia się. Celem artykułu było zbadanie i wskazanie najpopularniejszych form pozyskiwania materiałów dydaktycznych przez studentów. Do jego realizacji zastosowano metodę badań ankietowych, którymi objęto 101 studentów studiów stacjonarnych i niestacjonarnych I i II stopnia z kierunku finanse i rachunkowość z Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego. Wyniki wyboru przez ankietowanych określonych form pozyskiwania materiałów dydaktycznych wskazują, iż studenci studiów I stopnia fotografują lub kserują materiały udostępniane przez wykładowców lub kolegów, co oznacza, iż ograniczają się do wiedzy przekazywanej na zajęciach. Do poszerzania swojej wiedzy dążą natomiast studenci studiów stacjonarnych i niestacjonarnych II stopnia, o czym świadczą dominacja wypożyczeń bibliotecznych, korzystanie z czytelni i zakupy książek.

KONCEPCJA SPECJALNOŚCI DORADZTWO PODATKOWE I ZARZĄDZANIE PODATKAMI NA KIERUNKU FINANSE I RACHUNKOWOŚĆ 

Marcin KLINOWSKI

Abstrakt. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja i analiza koncepcji oraz treści nauczania na specjalności doradztwo podatkowe i zarządzanie podatkami. Jest ona oferowana na studiach drugiego stopnia na kierunku finanse i rachunkowość Wydziału Zarządzania, Informatyki i Finansów na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Specjalność zorientowana jest na specjalistyczną wiedzę i umiejętności z zakresu analizy podatkowej, narzędzi zarządzania podatkami, a także z zakresu postępowania i kontroli podatkowej oraz analizy decyzyjnej i modeli biznesu. Dobór odpowiednich metod dydaktycznych może okazać się kluczowy dla osiągnięcia zakładanych efektów specjalności. Przy ich doborze należy wziąć pod uwagę przed wszystkim specyfikę specjalności, treści programowe poszczególnych przedmiotów oraz percepcję studentów. Nieustające doskonalenie procesu dydaktycznego decyduje bowiem o przydatności i atrakcyjności oferty kształcenia dla studentów.

NAUCZANIE RACHUNKOWOŚCI NA POZIOMIE SZKOLNICTWA WYŻSZEGO A OCZEKIWANIA STUDENTÓW I PRACODAWCÓW W ZAKRESIE KOMPETENCJI I UMIEJĘTNOŚCI DOTYCZĄCYCH RACHUNKOWOŚCI 

Iwona MAJCHRZAK, Aleksandra KACZMARCZYK

Abstrakt. Celem artykułu jest określenie oczekiwań studentów i pracodawców województwa zachodniopomorskiego w zakresie kompetencji i umiejętności dotyczących rachunkowości na podstawie oferty edukacyjnej szczecińskich uczelni państwowych. Ponadto w artykule podjęto próbę określenia kierunków zmian niezbędnych w nauczaniu rachunkowości dla zapewnienia optymalnego przygotowania absolwentów wyższych szkół ekonomicznych do wymagań rynku pracy. Opracowanie artykułu poprzedziły studia literaturowe oraz badania ankietowe przeprowadzone wśród studentów wydziałów ekonomicznych dwóch szczecińskich uczelni oraz pracodawców województwa zachodniopomorskiego. Ponadto analizie poddano programy kształcenia badanych jednostek w zakresie rachunkowości. Głównymi metodami stosowanymi w artykule są analiza źródeł oraz metoda dedukcji i indukcji. Przeprowadzone badania pozwoliły na jednoznaczne stwierdzenie, iż oferta edukacyjna szczecińskich wydziałów ekonomicznych, choć nieustanie podlega przeobrażeniom i dostosowywaniu do zmieniających się potrzeb studentów i rynku pracy, w dalszym ciągu nie spełnia oczekiwań obu badanych stron. Ankietowani wskazują, iż w procesie kształcenia nabywają zbyt dużo wiedzy teoretycznej, a zbyt mało umiejętności praktycznych. Uważają, że te relacje powinny ulec zmianie.

STUDENCKIE KOŁA NAUKOWE JAKO ORGANIZACJE UMOŻLIWIAJĄCE POSZERZANIE WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI STUDENTÓW WYDZIAŁÓW EKONOMICZNYCH UCZELNI SZCZECIŃSKICH 

Iwona MAJCHRZAK, Anna ZBARASZEWSKA

Abstrakt. Celem artykułu jest stwierdzenie, czy studenckie koła naukowe są organizacjami umożliwiającymi zwiększenie wiedzy i umiejętności studentów. W artykule zastosowano analizę źródeł oraz metody dedukcji i indukcji. Przeprowadzone badania pozwoliły na jednoznaczne stwierdzenie, iż koła naukowe pozwalają na zwiększenie wiedzy i umiejętności studentów wydziałów ekonomicznych, jednakże oni sami, mimo świadomości tego, niechętnie uczestniczą w ich pracach. Głównym z powodów jest brak czasu na zaangażowanie w działalność koła naukowego.

OCENA WYBRANYCH ELEMENTÓW PROGRAMU KSZTAŁCENIA Z ZAKRESU RACHUNKOWOŚCI NA DWÓCH UCZELNIACH PUBLICZNYCH W POLSCE 

Malwina MIECZKOWSKA, Bożena NADOLNA

Abstrakt. Zawody związane z rachunkowością należą do zawodów przyszłości. Zapotrzebowanie na pracowników z rozwiniętymi kompetencjami w tej dziedzinie nadal utrzymuje się na wysokim poziomie. Zawody te wymagają profesjonalnej wiedzy i konkretnych umiejętności, które adept księgowości może uzyskać również na uniwersytecie. Obecnie uczelnie wyższe, zwłaszcza ekonomiczne, w swojej ofercie edukacyjnej mają programy edukacyjne zawierające wiele przedmiotów z zakresu rachunkowości. Podstawowym celem artykułu jest porównanie wybranych elementów programów edukacyjnych z zakresu rachunkowości z dwóch uczelni publicznych w Polsce. Pierwsza część artykułu porównuje efekty kształcenia osiągnięte na głównych i specjalistycznych przedmiotach z zakresu rachunkowości prowadzonej na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu i w Państwowej Wyższej Szkole w Głogowie. Analiza objęła formy przekazywania wiedzy, liczbę godzin przypadających na przedmiot i uzyskane efekty kształcenia studenta w zakresie jego wiedzy i umiejętności. Osobny rozdział poświęcono porównaniu możliwych do uzyskania przez studenta kompetencji społecznych, które są podane w sylabusach analizowanych uczelni. W części teoretycznej wykorzystano metody opisowe, natomiast w części badawczej wykorzystano case study.

STUDIA PODYPLOMOWE Z ZAKRESU ZARZĄDZANIA PODATKAMI – ANALIZA TREŚCI NAUCZANIA 

Michał POSZWA

Abstrakt. Celem artykułu jest przedstawienie i dokonanie analizy treści nauczania na studiach podyplomowych z zakresu zarządzania podatkami. W opracowaniu porównano tematykę poruszaną w ramach kształcenia na omawianych studiach, eksponując wspólne i specyficzne treści realizowane na różnych uczelniach i oferowanych kierunkach. Tematyka dotycząca kształtowania obciążeń publicznoprawnych przez podatników jest realizowana w ramach przedmiotów, specjalności i kierunków studiów. Dla powyższych jednostek kształcenia stosowane są różne nazwy: zarządzanie podatkami, polityka podatkowa przedsiębiorstwa, strategie podatkowe, planowanie podatkowe oraz doradztwo podatkowe. Istotną formą przekazywania wiedzy i kształtowania umiejętności na temat zarządzania podatkami są studia podyplomowe oferowane przez wiele uczelni. Wydaje się, że analizowana problematyka stanowi bardzo specjalistyczny obszar wiedzy oraz umiejętności, dlatego studia podyplomowe są niewątpliwie właściwym sposobem ich przekazywania. Na studiach podyplomowych możliwe jest zaproponowanie szczegółowej problematyki i zatrudnienie wykładowców posiadających wiedzę ekspercką i doświadczenie praktyczne.

DYDAKTYKA ZADANIOWA A OCZEKIWANIA SŁUCHACZY STUDIÓW PODYPLOMOWYCH 

Beata SADOWSKA

Abstrakt. Różnorodne są formy kształcenia oraz dostępność studiów, warsztatów, seminariów. Wiedzę, umiejętności oraz kompetencje dorośli mogą zdobywać i doskonalić między innymi na studiach podyplomowych. Celem niniejszego opracowania jest zaprezentowanie oceny kierunku studiów podyplomowych „Rachunkowość budżetowa” oraz próba odpowiedzi na pytanie: Jakich standardów nauczania oraz metodyki prowadzenia zajęć oczekują słuchacze studiów podyplomowych? Metodą badawczą była anonimowa ankieta przesłana słuchaczom, którzy byli uczestnikami studiów podyplomowych „Rachunkowość budżetowa”, a narzędziem badań były opracowane kwestionariusze słuchaczy.

PRAKTYKI JAKO ELEMENT PROCESU DYDAKTYCZNEGO – OCENA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA PRZEZ STUDENTÓW KIERUNKÓW EKONOMICZNYCH Z WYBRANYCH WOJEWÓDZTW 

Grażyna VOSS, Piotr PREWYSZ-KWINTO

Abstrakt. Praktyki studenckie są istotną częścią procesu nauczania, którego zadaniem jest umożliwienie studentom zdobycia kompetencji zawodowych i doświadczenia. Pomimo ściśle określonych efektów uczenia się studenci nie zawsze mogą wykonać wszystkie zadania i zdobyć określone umiejętności. Zakres oczekiwań studentów i różnice, jakie dostrzegają w praktyce, zostały opisane na podstawie przeprowadzonego badania.