Wydanie 342(90)1 2018

Abstrakt. Celem badań przeprowadzonych w artykule jest ocena sytuacji społecznogospodarczej krajów Unii Europejskiej oraz wyodrębnienie grup typologicznych krajów zbliżonych pod względem poziomu rozwoju. W artykule zastosowano dwa podejścia. Pierwsze z nich dotyczyło klasyfikacji krajów w aspekcie społecznym i aspekcie gospodarczym. Do tego wykorzystano metodę unitaryzacji zerowanej. Drugie podejście miało na celu podział krajów Unii Europejskiej na grupy typologiczne podobne pod względem cech charakteryzujących oba aspekty. W tym przypadku zastosowano taksonomię wielokryterialną. Dane do analizy zaczerpnięto z publikacji GUS oraz z Eurostatu. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że kraje dobrze rozwinięte pod względem gospodarczym często charakteryzują się niekorzystnymi wskaźnikami, dotyczącymi np. sytuacji demograficznej, ochrony zdrowia czy rynku pracy.

Abstrakt. Celem pracy jest zaprezentowanie poziomu zaangażowania w sprawy gminy lokalnej społeczności. Wyniki analiz pochodzą z badań przeprowadzonych przy wykorzystaniu kwestionariusza ankiety wśród respondentów z gmin wiejskich województwa zachodniopomorskiego. Po odrzuceniu niekompletnych i/lub nielogicznych ankiet do dalszych analiz zakwalifikowano 2409 respondentów. Poddano weryfikacji istnienie zależności między zaangażowaniem w sprawy gminy (komponent kapitału społecznego) a sytuacją zawodową respondentów. Wyniki badań przedstawiają niski poziom zaangażowania mieszkańców zachodniopomorskich obszarów wiejskich, który był zróżnicowany ze względu na sytuację zawodową ankietowanych. Analizy wykazały dodatni średni poziom zaangażowania badanych pracujących w sektorze publicznym i niepracujących, a ujemny średni poziom zaangażowania badanych pracujących w sektorze prywatnym, co oznacza, że raczej nie uczestniczyli oni w działalności na rzecz lokalnej społeczności. Dalsze analizy potwierdziły, że zaangażowanie w sprawy gminy jest zdeterminowane sytuacją zawodową i że w dużym stopniu warunkuje poziom uczestnictwa w życiu gminy. Zależność między kapitałem społecznym a zaangażowaniem była najsilniejsza wśród badanych pracujących w sektorze publicznym, najsłabsza zaś wśród niepracujących.

Abstrakt. Celem badań było wyjaśnienie relacji między satysfakcją z pracy a motywacją do podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Badanie przeprowadzono wśród 96 osób aktywnych zawodowo, w trakcie dokształcania. Do weryfikacji hipotez wykorzystano kwestionariusz satysfakcji z pracy Bajcar i in. (2011). Respondentom zadano także pytanie o liczbę szkoleń odbytych w ostatnim półroczu. Uzyskane wyniki badań wskazują, że istnieją zależności między poszczególnymi wymiarami satysfakcji z pracy a motywacją do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, mierzoną liczbą podejmowanych szkoleń.

Abstrakt. W pracy starano się sprawdzić, czy polscy rolnicy dysponują odpowiednim dochodem i kapitałem własnym, który pozwala, z jednej strony, na tworzenie nowych pozarolniczych miejsc pracy, a z drugiej strony umożliwia korzystanie z usług oferowanych przez inne podmioty zlokalizowane na terenach wiejskich. Realizując cel pracy, w 2017 roku przeprowadzono również badania ankietowe w dwóch gminach w województwie zachodniopomorskim. Wyniki ankietowe miały pomóc w określeniu, z jakich usług rolnicy najczęściej korzystają i jaką część budżetu przeznaczają na usługi świadczone na terenach wiejskich.

Abstrakt. Tworzenie innowacji regionalnych w gospodarce opartej na wiedzy wymaga współpracy różnych partnerów – instytucji naukowych i badawczych, przedsiębiorstw, jednostek samorządu terytorialnego, instytucji otoczenia biznesu, organizacji pozarządowych, społeczeństwa, mediów. W ostatnich latach relacje między nimi są coraz ważniejsze w kontekście tworzenia i wdrażania innowacji na potrzeby zrównoważonego rozwoju w mikro-, mezoi makroskali. Teoretyczne ramy takiej współpracy formułują modele poczwórnej i pięciokrotnej helisy (quadruple i quintuple helix). Stanowią one rozwinięcie koncepcji Etzkowitza i Leydesdorffa potrójnej helisy (uniwersytet – przemysł – rząd) o sferę mediów i społeczeństwa obywatelskiego (quadruple helix), a następnie o kontekst ekologiczny – społeczeństwa XXI w. żyjącego w środowisku naturalnym, które musi uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (quintuple helix). W pracy przeprowadzono analizę zagranicznej i krajowej literatury przedmiotu. Praca sygnalizuje potrzebę nowego spojrzenia regionalnych interesariuszy w Polsce na mechanizm i przebieg procesów innowacyjnych zmierzających do tworzenia rozwiązań współczesnych problemów gospodarki światowej. Koncepcje Quadruple i Quintuple Helix w Polsce nie są jeszcze ani powszechnie znane, ani wdrażane. Niezbędne jest oddziaływanie środowiska naukowego na tworzenie takich sieci współpracy w regionie na potrzeby tworzenia innowacji w warunkach zrównoważonego rozwoju.

Abstrakt. Celem opracowania jest próba oceny kondycji finansowej przedsiębiorstw wybranego sektora gospodarki i wyznaczenie na tej podstawie ich pozycji konkurencyjnej w Polsce w roku 2016. W pierwszym etapie badań dla każdej spółki obliczono 12 wskaźników finansowych, które stanowiły wstępną listę cech diagnostycznych do dalszych badań. Za pomocą metody parametrycznej cechy te zostały zredukowane do 7 cech, które stanowiły podstawę skonstruowania taksonomicznego miernika rozwoju. Posłużył on do porządkowania i klasyfikacji spółek z sektora: odzież i obuwie pod względem sytuacji finansowej. Badaniem objęto 19 spółek notowanych na GPW w Warszawie. Wyniki przeprowadzonych badań świadczą o tym, że grupa przedsiębiorstw o bardzo dobrej i dobrej sytuacji finansowej oraz względnie stabilnej pozycji konkurencyjnej, stanowiąca ponad połowę badanej zbiorowości, ma duży potencjał, żeby utrzymać podobny stan w kolejnych latach. Grupa spółek w złej kondycji finansowej jest stosunkowo nieliczna, jednakże zarządzający powinni dokładnie przeanalizować ich dotychczasową działalność i wprowadzić stosowne zmiany.

Abstrakt. Ceny produktów rolno-spożywczych na rynkach Unii Europejskiej kształtują czynniki podażowo-popytowe, strukturalne i koniunkturalne. Celem tego opracowania jest określenie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu nasion roślin oleistych i oleju roślinnego w Unii Europejskiej oraz wyznaczenie kierunku rozwoju tych cen. Realizację tego celu umożliwił wielorównaniowy model ekonometryczny. Za pomocą trendów wyznaczono kierunki rozwoju cen analizowanych produktów rolno-spożywczych i oszacowano ich prognozy. Empiryczną podstawę badań stanowiły dane OECD i FAO w latach 2004–2016. Wyniki badań wykazały wysoką zależność pomiędzy ceną wybranych produktów a czynnikami związanymi z produkcją, konsumpcją i handlem zagranicznym. Natomiast z oszacowań trendów wynika, że ceny tych produktów do roku 2011/2012 wzrastały, a po tym okresie wykazywały tendencję malejącą. Prognozy przewidują dalszy spadek cen.